Buty strażackie - jak o nie dbać Tegoroczna złota jesień raczy nas paletą ciepłych barw. Temperatury w ostatnim czasie raczej rozpieszczają strażaków wyjeżdżających do interwencji. Pamiętać jednak należy, że zaraz za jesienią jest zima – okres, który rozróżnia porządne obuwie dedykowane do pożarnictwa, od zakupów „bardzo ekonomicznych”. Jednak sam zakup butów z najwyższej półki nie jest gwarantem suchej i ciepłej stopy podczas mrozów sięgających -20oC. Proces konserwacji obuwia pożarniczego jest niezwykle ważnym procesem dla trwałości, pewności oraz bezpieczeństwa użytkowania tego sprzętu. But strażaka poza narażeniem na zabrudzenie błotem, może być kontaminowany m.in. wodą z rozpuszczonymi produktami rozkładu termicznego materiałów palnych, płynami ustrojowymi osób poszkodowanych, innymi czynnikami biologicznymi, benzyną oraz innymi węglowodorami wykorzystywanymi w transporcie, środkiem pianotwórczym. Każdy z tych czynników niesie za sobą pewne ryzyko dla użytkowania oraz samego buta. Jak więc dbać o ochronę stóp strażaka? #buty_gumowe W przypadku butów gumowych sprawa jest bardzo prosta – cholewkę należy opłukać ciepłą wodą z dodatkiem nieinwazyjnego detergentu. Cięższe do usunięcia zabrudzenia można potraktować szczotką z niezbyt twardym włosiem. Wilgoć po procesie czyszczenia usuwamy suchą szmatka i odstawiamy but w ciepłe, przewiewne miejsce, z dala od źródeł ciepła m.in. pieców oraz kaloryfera. Butów nie suszymy również w intensywnym słońcu z uwagi na obecność promieni UV powodujących dekompozycję materiału. Po procesie suszenia but należy poddać inspekcji, sprawdzając, czy nie ma przetarć i dziur. Jeśli obuwie gumowe ma zachowywać swoje właściwości elektroizolacyjne musi zostać raz w roku przebadane przez odpowiedni podmiot. #buty_skórzane Inaczej sprawa wygląda z butami skórzanymi. Zbudowane są one w układzie wielowarstwowym. Czyszczenie i konserwacja tego typu obuwia jest trudniejsza, jednak niezwykle istotna dla prawidłowego funkcjonowania w trudnych pożarniczych warunkach. Kiedy należy się tym zająć? Za każdym razem kiedy but będzie wyeksponowany na pożar, wodę, czynniki biologiczne, substancje agresywne. Proces ten należy rozpocząć od mechanicznego usunięcia zabrudzeń. Zabieg ten wykonujemy przy pomocy szczotki z nietwardym włosiem i ciepłej wody. Z uwagi na charakter możliwych zabrudzeń – m.in. czynniki biologiczne – należy go wykonać stosując odpowiednie środki ochrony indywidualnej. Proces czyszczenia nie powinien ograniczać się jedynie do tych odsłoniętych części cholewki. Pozostawienie zabrudzeń m.in. pomiędzy systemem szybkiego wiązania, a językiem buta będzie miało destruktywny wpływ poprzez tarcie ostrych drobin piasku. Wyczyszczony but należy zakonserwować oraz zaimpregnować wodoodpornie. Wielowarstwowa konstrukcja pozwala na osiągnięcie bardzo dobrych parametrów. Jednoczesna wodoodporność oraz przewiewność buta osiąga się poprzez połączenie właściwej skóry oraz membrany. W dużym skrócie membrana to cienka folia z mikroporami – na tyle dużymi, żeby pozwolić na przepływ pary wodnej, jednak na tyle małymi, aby uniemożliwić wnikanie wody w fazie ciekłej. Struktura membrany Gore-Tex (wikipedia) Z uwagi na skomplikowany charakter tej struktury nie wolno używać do konserwacji takich butów niewłaściwych środków. Stosowanie tanich past do butów opartych na węglowodorach - niezwykle szybko doprowadzi do nieodwracalnego zatkania porów membrany. Wielu producentów poleca dedykowane pasty oparte m.in. na wosku. W przypadku butów Haix musi to być oryginalna pasta silikonowa, dzięki której utrzymuje się przewiewność na najwyższym poziomie. Jakie jest zadanie takich środków? Po pierwsze odzyskujemy hydrofobowość skóry. Wiele substancji z jakimi ma strażak do czynienia ma za zadanie walczyć z hydrofobowością – np. środki pianotwórcze. Drugim aspektem jest dbałość o skórę – środki konserwujące mają ją odżywiać, co zapewni jej elastyczność oraz walory ochronne. Na koniec kilka słów o suszeniu takich butów. Suszenie jest istotnym elementem procesu konserwacji. Pozostawienie obuwia brudnego i mokrego w wilgotnym pomieszczeniu bez przewiewu to idealne warunki do rozwoju grzybów oraz bakterii. Z kolei podejmowanie interwencji w mokrym bucie nie jest komfortowe, a podczas siarczystego mrozu - bezpieczne. Skórzane buty pożarnicze po procesie czyszczenia, a przed procesem konserwacji muszą zostać wysuszone w ciepłym pomieszczeniu, jednak z dala od źródeł gorąca – kaloryfera, pieca, nagrzewnicy. Zbyt intensywne suszenie skóry usuwa z nich wilgoć – również tą istotna dla prawidłowego funkcjonowania. Powierzchnia buta staje się wtedy twarda oraz zaczyna pękać w miejscach częstego zgięcia. I bez znaczenia jest tutaj ile zapłaciliście za buty – 400 zł czy 1200 zł. Będzie pękało. Dokładnie tak samo wygląda sprawa rękawic. Odnośnik: Profesjonalne środki do czyszczenia i konserwacji butów autor. Paweł Łabędzki
