Kilka słów o zestawach R1 Organizacja Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego (KSRG) to nie tylko walka z pożarami czy innymi klęskami, ale przede wszystkim niesienie pomocy człowiekowi w sposób bezpośredni, pamiętając, że życie człowieka jest dobrem najwyższym. Na mocy obowiązującej ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym (PRM), jednostki KSRG są wspomagającymi system PRM, a więc w przypadku niemożności podjęcia interwencji przez Zespół Ratownictwa Medycznego (ZRM), obligatoryjnie zostają zadysponowane do izolowanych zdarzeń medycznych. To tylko jeden z wielu przykładów, gdzie strażacy ratownicy podejmują czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy (KPP), mając tu na uwadze np. wypadki komunikacyjne. Wyposażenie w sprzęt ratownictwa medycznego podmiotów KSRG określają zasady jego organizacji w KSRG, wydane przez KG PSP w 2013 roku. Jednym z najistotniejszych elementów wyposażenia ratowniczego jest zestaw ratownictwa medycznego R1. W skład kompletnego wyposażenia wchodzą takie składowe jak torba medyczna R1, szyny Kramera, deska ortopedyczna ze stabilizatorem głowy oraz czterema pasami, zestaw do segregacji poszkodowanych w zdarzeniach mnogich i masowych, a także coraz bardziej powszechny – zautomatyzowany defibrylator zewnętrzny (AED). Pochylając się nad najbardziej obszernym wyposażaniem tego zestawu, należy bez wątpienia wskazać tu torbę medyczną, która ze względu na ilość i rodzaj wyposażenia, stanowi istotny element podczas udzielania przez strażaka KPP. Kluczową składową jest torba lub plecak (w zależności od potrzeb ratownika), które zawierają w sobie szereg kieszeni wraz z mocowaniami służących zgromadzeniu potrzebnego sprzętu w „jednym miejscu”. Dzieląc na jego rodzaj, można zauważyć, że znajdujące się w niej wyposażenie pozwala na udzielanie pomocy w konieczności zastosowania tlenoterapii i ratunkowej drożności dróg oddechowych, zaopatrywania krwawień i krwotoków oraz innych obrażeń ciała będących następstwami różnego rodzaju urazów, prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej (RKO) dzieci i dorosłych, a także środki do dezynfekcji i postępowania po narażeniu na kontakt z krwią czy inną wydzieliną lub skażonymi materiałami oraz elementy służące do zabezpieczania zwłok. Tlenoterapia W tej części opiszę zestaw do tlenoterapii oraz wszystko to, co niezbędne podczas prowadzenia tej czynności. Rezerwuarem tlenu w zestawie R1 jest aluminiowa butla o pojemności 2,7 litra. W przypadku napełnienia jej tlenem medycznym pod ciśnieniem 200 bar, ilość tlenu, jaki się w niej znajdzie wyniesie ok. 540 litrów. Ta pojemność wystarczy na prowadzenie tlenoterapii w przepływie 15 l/min., przez ok. 36 minut. Powyższe równanie pomoże każdemu ratownikowi na obliczenie czasu, w jakim będzie mógł prowadzić tlenoterapię. Aby podać tlen poszkodowanemu należy zastosować reduktor podłączony do butli by zmniejszyć jego ciśnienie oraz podać odpowiedni przepływ w litrach na minutę (0-25 l/min). Do reduktora podłącza się wąż tlenowy łączący go z maską z rezerwuarem, bądź z workiem samorozprężalnym czy za pomocą szybkozłączki z respiratorem. W zestawie znajduje się również 10-cio metrowy wąż tlenowy, który wykorzystuje się w sytuacji gdy butla tlenowa musi stać dalej niż przy poszkodowanym. Standardowa długość węża wraz z maską z rezerwuarem wynosi zazwyczaj 2,1 m. Należy zauważyć, że zgodnie z zasadami panującymi w ratownictwie medycznym, tlen jest lekiem, a zatem jego stosowanie odbywać się może jedynie przez osoby odpowiednio przeszkolone, zaś jego zakup musi być potwierdzony stosownym dokumentem potwierdzającym fakt, że jest to tlen medyczny. Stosowanie masek z rezerwuarem, jeśli szczelnie przylegają do twarzy poszkodowanego pozwala na prowadzenie tlenoterapii biernej w stężeniu tlenu sięgającego 100%. Pamiętać należy, że jest to sprzęt jednorazowego użytku i raz zastosowany nie może być więcej użyty. Maski stosowane podczas udzielania pomocy muszą być fabrycznie zapakowanie i nowe. Głównym wskazaniem do prowadzenia tlenoterapii jest niedotlenienie. Niezależnie od powodu nadrzędnym wskazaniem jest niewydolność oddechowa, czyli niemożność utrzymania przez organizm zadowalającej SpO2 (saturacji) w granicach >92%. Aby jednak zweryfikować poziom saturacji, należy użyć pulsoksymetru. Zasada działania pulsoksymetru polega na pomiarze absorpcji dwóch fal (czerwonej i podczerwonej) przez hemoglobinę (Hb) w RBC (krwinki czerwone). Różnice w strukturze przestrzennej Hb utlenowanej i odtlenowanej pozwalają określić ich wzajemny stosunek we krwi. Zatem saturacja mówi jaki procent ze wszystkich cząsteczek Hb w krwinkach czerwonych jest połączony z tlenem. Niestety wskazania pulsoksymetru nie mają zastosowania u poszkodowanych zatrutych tlenkiem węgla (czadem), a zatem nie należy sugerować się jego wskazaniami, a objawami klinicznymi i czasem ekspozycji na czad oraz wskazaniem pomiarów przez detektor w ppm. Zaburzenie pomiaru może wystąpić również u osób wychłodzonych, nałogowych palaczy, osób we wstrząsie, zmiany na płytce paznokciowej w tym lakier oraz objaw Raynoud. Podsumowując, podczas prowadzenia tlenoterapii powinniśmy kierować się poniższymi zasadami: niewydolność oddechowa – SpO2 <92%, pO2 <60 mmHg staraj się uzyskać SpO2 na poziomie 94-98% stężenie O2 podane poszkodowanemu zależy od doboru sprzętu w niepowikłanym zawale m. sercowego, jeśli SpO2 >90% można zrezygnować z O2 u chorych z retencją CO2 utrzymuj SpO2 rzędu 88-92% (POCHP) nie stosuj tlenu przy otwartym źródle ognia wynik saturacji jest najczęściej niewiarygodny, gdy częstotliwość tętna zmierzona przez pulsoksymetr nie odpowiada ocenie palpacyjnej (nie dotyczy błędu pomiaru w zatruciu CO) OFERTA ZESTAWU PSP R1 Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Dz.U. 2006 nr 191 poz. 1410.Zasady organizacji ratownictwa medycznego w KSRG. KGPSP, Warszawa, 2013.Ng PCY, Long B, Koyfman A. Clinical chameleons: an emergency medicine focused review of carbon monoxide poisoning. Intern Emerg Med. 2018 Feb 12. doi: 10.1007/s11739-018-1798-x. [Epub ahead of print] Review. PMID: 29435715https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.IV.24.20.
